Branche in cijfers
220% is de zelfvoorzieningsgraad van vlees in Nederland.20% van de totale pluimveevleesproductie in Nederland kan over een paar jaar uit productie van vleesconcepten zoals biologisch vlees, bestaan. Momenteel is het marktaandeel 7%; goed voor 13,5 miljoen vleeskuikens per jaar. Het marktaandeel van varkensvleesconcepten in de retail is 20 tot 25% en groeiend. Vleesconcepten zijn onder meer gebaseerd op smaak, gezondheid, productiewijze en regio. Bij productiewijze spelen dierwelzijn en milieu een rol.
25% minder varkens werden er in 2013 geslacht in Nederland ten opzichte van 2000. Door de lage lonen in de vleessector heeft Duitsland een sterk aanzuigende werking op Nederlandse varkens. De herinvoering van het minimumloon in Duitsland kan de concurrentiepositie van de Nederlandse slachterijen en vleesverwerkers verbeteren.
Trends en ontwikkelingen
Berichten over inbreuken op de betrouwbaarheid en veiligheid van vlees schaden het vertrouwen van de consument in de vleessector. Toch verandert de consument zijn kooppatroon nog niet noemenswaardig. Beroepsorganisaties stellen dat de Nederlandse vleesindustrie op het gebied van kwaliteit en veiligheid bovenaan staat in Europa en de vleesincidenten geen maatstaf zijn voor de branche. De overheid gaat het zwaartepunt van de controle weer meer bij zichzelf leggen, zonder dat het bedrijfsleven zijn verantwoordelijkheid verliest.De economische crisis heeft de consumptie in West-Europa onder druk gezet. In Nederland daalt de consumptie per hoofd van de bevolking al drie jaar op rij. De vleesproductie groeide nauwelijks, en in 2013 was zelfs sprake van een afname. Retailers zetten extra druk op de prijs van vlees en vleeswaren. Deze ontwikkelingen zijn ongunstig voor de marges, zowel bij vlees als bij vleeswaren. Bedrijven vergroten daarom hun schaal, nemen efficiencyverhogende maatregelen of verschuiven hun focus naar producten met een hogere marge.
Steeds meer laat de vleesketen zich leiden door maatschappelijke eisen op het gebied van dierwelzijn en milieu. Dit is niet meer alleen het geval bij producenten van vers vlees. Ook grote vleeswarenfabrikanten volgen. Het gemis aan overeenstemming over de verdeling van de extra kosten over de geledingen van de vleesketen vertraagt de groei van vleesconcepten.
Visie ABN AMRO
Het beter borgen van de betrouwbaarheid en veiligheid van vlees is een grote uitdaging. Het ontwikkelen van vleesconcepten met een bijbehorende keten is een goede manier om keuzemogelijkheid te bieden aan consumenten, transparantie te vergroten en daardoor vertrouwen te verkrijgen. De beroepsorganisaties gaan daarnaast meer vaart zetten achter het verbeteren van de borging. Controles worden aangescherpt, onderdelen in de vleesketen worden beter op elkaar aangesloten en de transparantie wordt verhoogd. Bedrijven zelf moeten hun verantwoordelijkheid nemen. Dit omvat ook het elkaar aanspreken op risico's.Door een verhoogd toezicht nemen de kosten toe. Kleine slachterijen en vleesverwerkers hebben moeite om de extra kosten door te berekenen in hun prijzen. De particuliere consumptie van vlees en vleeswaren in West-Europa blijft nog onder druk staan. Retailers verminderen de druk op de prijs niet. Bij een dalende omzet is het een uitdaging om te balanceren tussen het aanbod van slachtvee en de afzet van vlees en vleeswaren.
Omzetgroei kan eventueel buiten West-Europa worden gezocht. Duitse varkensslachterijen gaan het minimumloon weer invoeren. Hierdoor wordt het grote loonkostenverschil tussen Duitse en Nederlandse slachterijen kleiner en verbetert de concurrentiepositie van de Nederlandse vleesindustrie. Reorganisaties houden aan. Ook ter verbetering van kwaliteit, betrouwbaarheid en veiligheid van vlees. De verbetering van de arbeidsefficiency blijft ook op de agenda staan.
Nederlandse vleesconsumptie daalt al drie jaar op rij
- De Nederlandse vleesconsumptie is duidelijk verzadigd. In 2013 daalde het verbruik per hoofd van de bevolking met 0,8% tot bijna 84 kilo. Hiermee daalt het hoofdelijk verbruik al drie jaar op rij.
- Alleen de verkoop van pluimvee nam toe. De consumptie van kip houdt zich de laatste jaren goed staande. Als gevolg van de economische crisis is de relatief lage prijs van kip een belangrijk aankoopmotief.
Productieaandeel kip steeg afgelopen tien jaar fors
- De totale productie van vlees daalde in 2013 met 0,7%. De productie van varkens daalde het meest (-3,7%) in 2013. De productie van kippenvlees steeg met 3,5%. De productie van het relatief dure rundvlees daalt al vier jaar achtereen.
- Pluimveevlees profiteert van de druk op het reëel beschikbaar inkomen van de Europese consument. Het aandeel van deze vleessoort in de Nederlandse productie is in de afgelopen tien jaar gegroeid van 25% naar 35%.
Export in waarde stijgt in 2013
- De export van vlees en vleeswaren steeg in euro's met bijna 3% in 2013. Dit kwam voornamelijk door de exportstijging naar West-Europese landen buiten de vier grote exportbestemmingen Duitsland, Frankrijk, Italië en België. Duitsland is met een aandeel van ongeveer 21% de belangrijkste exportbestemming.
- Sommige vleessoorten hebben specifieke exportbestemmingen. Naar het Verenigd Koninkrijk wordt primair bacon uitgevoerd. Italië is de grootste afnemer van het relatief dure kalfsvlees. De moeizame economische ontwikkeling in dit land drukt de vraag naar dit vlees.
Klik hier voor meer informatie.