Nibud: gezinnen op bijstandsniveau komen structureel geld tekort

Het Nibud maakt zich zorgen over gezinnen die rond moeten komen van de bijstand. Een gezin met twee kinderen heeft iedere maand 50 euro te weinig om alle noodzakelijke uitgaven te betalen. Hierbij heeft het Nibud geen uitgaven meegerekend voor cadeautjes sporten of uitjes, ook wel sociale participatie genoemd. Dit blijkt uit cijfers die het Nibud op een rij heeft gezet voor het Nibud Budgethandboek 2014. Het Nibud gaat bij deze berekeningen uit van minimale kosten voor wonen, voeding en verzorging. Het is voor eerst dat het instituut ziet dat deze gezinnen maandelijks geld tekort komen. Vorig jaar waarschuwde het Nibud al dat de gezinnen geen geld hadden voor sociale participatie.

Bezuinigen noodzakelijk

Uit de Nibud voorbeeldbegrotingen 2014 uit het Budgethandboek 2014 blijkt dat een gezin op het sociaal minimum met twee kinderen maandelijks 50 euro tekort komt. Een gezin met drie kinderen heeft iedere maand een tekort van maar liefst 150 euro. In de dagelijkse praktijk betekent dit dat deze gezinnen na het betalen van de vaste lasten, waarschijnlijk zullen bezuinigen op posten als kleding, inventaris en voeding. Bovendien is het voor deze gezinnen noodzakelijk dat ze goed kunnen budgetteren, alle tegemoetkomingen en toeslagen aanvragen en geen andere persoonlijk onvermijdbare kosten hebben, zoals schulden of extra ziektekosten.

Gemeenten kunnen de gezinnen financieel ondersteunen met een tegemoetkoming voor de sport- of muziekles voor de kinderen, maar daarmee wordt het grote tekort niet helemaal opgelost. Deze gezinnen zijn verder afhankelijk van initiatieven als het Jeugdsportfonds of het Jeugdcultuurfonds en de Stichting Leergeld.

Minimale uitgaven

Het Nibud maakt ieder jaar voorbeeldbegrotingen om een goed beeld te kunnen schetsen van de bestedingsmogelijkheden bij een bepaald inkomen. Daarmee kan het Nibud advies geven over het doen van bepaalde aankopen of over mogelijke bezuinigingen.

Voor het bepalen van uitgavenposten en de bijbehorende budgetten consulteert het Nibud onder meer het Voedingscentrum, het CBS en het Verbond van Verzekeraars en spreekt het Nibud met ervaringsdeskundigen. Op basis daarvan komt het Nibud tot gedetailleerde pakketten waarin precies is vastgesteld wat iemand minimaal nodig heeft in Nederland. Dit wordt steeds aangepast aan de actuele basisbehoeften zoals we die als maatschappij ervaren. Een paar jaar geleden is bijvoorbeeld vastgesteld dat een gezin met kinderen een computer nodig heeft. Dit jaar is daar een simpele mobiele telefoon zonder mobiel internet bijgekomen voor gezinsleden boven de 12 jaar. Een auto is niet noodzakelijk, maar in het basispakket zit wel een fiets voor alle gezinsleden.

Goed rondkomen bijna niet mogelijk

Het Nibud ziet dat alleenstaanden, alleenstaande ouders of stellen in de bijstand het minimale pakket kunnen betalen. Voor gezinnen met twee volwassenen met twee of meer kinderen is dat niet mogelijk. Om rond te kunnen komen staan ze dagelijks voor moeilijke keuzes tussen bijvoorbeeld een warme maaltijd of toch eindelijk nieuwe schoenen voor de jongste.

Het Nibud wijst beleidsmakers op dit probleem. Als gezinnen langdurig van een bijstandsuitkering afhankelijk zijn, kunnen er grote tekorten ontstaan op verschillende terreinen die de hele maatschappij raken. Eind 2013 waren er ruim 413.000 mensen met een bijstandsuitkering. Ongeveer 9% daarvan zijn gezinnen met kinderen. Nu de politiek bezig is alle tegemoetkomingen voor kinderen te veranderen voor 2015 is het belangrijk dat zij rekening houden met de structurele tekorten bij gezinnen op het sociaal minimum met twee of meer kinderen.

Klik hier voor meer informatie.